Medezeggenschap in historisch perspectief: wat kunnen we ervan leren?

Samenvatting

Medezeggenschap is geen verschijnsel dat pas na de industriële revolutie ontstond, maar dat zich ook al veel eerder voordeed. Dit was met name het gevolg van het op grote schaal ontstaan van loonarbeid vanaf de middeleeuwen. In deze bijdrage worden enige voorbeelden van zeer vroege vormen van medezeggenschap besproken, namelijk de scheepsraad, de gezellen- en knechtsgilden. Het doel daarvan is in de eerste plaats de bekendheid met deze historische medezeggenschapsvormen te vergroten, want die lijkt niet erg groot te zijn. Belangrijker is echter dat deze historische voorbeelden ons inzichten kunnen verschaffen in het ontstaan, de ontwikkeling en het functioneren van medezeggenschap in het algemeen en van specifieke medezeggenschapsvormen in het bijzonder, en daarmee kunnen bijdragen aan theorievorming op dit gebied. Dit blijkt inderdaad mogelijk en wel op een viertal punten, namelijk: het voorkomen van medezeggenschap, motieven voor medezeggenschap, vormen van medezeggenschap en de rol van overheid en regulering bij de ontwikkeling en vormgeving van de medezeggenschap.

Summary

Worker participation in a historical perspective: what can we learn from it?

In contrast to prevailing views in industrial relations and organization studies (e.g. Kaufman, 2014), employment relations and worker participation are not phenomena that go back to the start of the Industrial Revolution, but are of much older origin. As wage labor developed on a large scale already in the late Middle Ages, employment relations and worker participation developed since that time as well. In this contribution four forms of early worker participation are presented: the ship council, the journeymens' associations (in relation to the guilds), the early form of labor actions and organization and the printers chapels. The aim of the contribution is in the first place to enlarge the knowledge and awareness about these until now largely unknown forms of worker participation. And in the second place to distract insights from these early forms regarding the genesis, the development and (conditions for) the functioning of worker participation that can contribute to further theory development of the field. Based on the descriptions of the early forms of worker participation insights could be formulated regarding the existence of worker participation, motives for worker participation, forms of worker participation and the role of government and regulation in the development and shaping of worker participation.