MENU
  • Home
  • Actueel
    • Nieuws
  • Inhoud
    • Online First artikelen
    • Laatste nummer
    • Archief
    • Rubrieken
    • Artikelen
    • Boekbespreking
    • CBS-berichten
    • Column
    • Discussie
    • Diversen
    • Onderzoeksnotitie
    • Opinie & Debat
    • Praktijk
    • Redactioneel
  • Auteurs
    • Overzicht auteurs
    • Auteursrichtlijnen
  • Abonnementen
    • Abonnement aanvragen
    • Proefabonnement
    • Voorwaarden en wijzigingen
  • Over TVA
    • Achtergrond
    • Redactie
    • Reviewers
    • Adverteren
    • Links
    • Contact
Inloggen
Inhoud
Inhoudsopgave jaargang 35 (2019) / nummer 3
PDF  

Zeggenschap over arbeid en technologie

Frank Pot
24 september 2019

Nederlands English

Samenvatting

In elke periode van grote technologische en organisatorische veranderingen komt de vraag op hoe die ogenschijnlijk autonome ontwikkelingen beïnvloed kunnen worden door de betrokkenen om kansen te benutten en risico's te verkleinen. Dat was zo bij de mechanisering en de fabrieks- en kantoororganisatie van ruim honderd jaar geleden, bij de automatisering in de jaren zestig, de micro-elektronica en robots in de jaren tachtig en nu weer bij de digitalisering, kunstmatige intelligentie en het Internet of Things. Hoe hebben sociale partners en overheid in het verleden geprobeerd de vormgeving van arbeid en technologie te beïnvloeden en hoe succesvol waren zij daarin? Directe beïnvloeding op organisatieniveau door werknemers en vakbonden is zelden gelukt, ondanks diverse pogingen. Wel succesvol waren ze in het bewaken van de randvoorwaarden van vernieuwing van arbeid en technologie, zoals werkgelegenheid, functiewaardering, werk- en rusttijden, kwaliteit van de arbeid, veiligheid en gezondheid. De overheid deed dat door wetgeving over sociale zekerheid, medezeggenschap en arbeidsomstandigheden, met subsidies voor het MKB en met onderzoek. In de huidige tijd leidt de discussie over nieuwe technologieën bij sociale partners en overheid ook tot nieuwe initiatieven op het gebied van sociale innovatie.

Summary

Decision authority regarding work and technology

How did social partners and government in the past try to influence the design of work and technology and how successful were they? This question already emerged as a consequence of classical analyses by Adam Smith, Karl Marx, Max Weber and Frederick Taylor. The article describes the actions and action logics of social partners and government in historical periods: the introduction of scientific management about a hundred years ago, automation in the sixties and seventies, microelectronics and robots in the eighties and nineties, and internet of things in the 20th century. The focus is mainly on the consequences for job design, preventing bad jobs and creating good jobs. It appeared that workers and trade unions had very little influence on job content and technology. Their attention is in particular for potential negative consequences such as unemployment, lower pay, job quality, and health & safety. The 'organisational choice' seems to be reserved to the management, supported by consultants and technology suppliers. The government provides social security and legislation on health & safety. However in some specific periods joint actions of social partners, government and research institutes succeeded in the dissemination of ideas and practices regarding workplace innovation. In the present time of many new technologies such programmes on national and sector level should be initiated again. Some sectors such as Logistics and Technical Installation already started.

Trefwoorden

zeggenschap arbeid organisatie technologie

Keywords

decision authority co-determination work organisation technology

Onbeperkt toegang tot het online archief?
Log in of neem een abonnement.


inloggen
Wachtwoord vergeten
Neem een abonnement
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen? Bekijk onze abonnementen >>
Vorige Inhoudsopgave Volgende
Twitter Facebook Linkedin
Delen Print PDF

© 2009-2019 Uitgeverij Boom Amsterdam


De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:


Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.

Nummer 4, jaargang 35

ABONNEER je nu NIEUWSTE nummer VORIGE nummers

Privacy policy

Algemene voorwaarden

© 2009-2019
Boom uitgevers Amsterdam

Redactiesecretariaat

redactietva@gmail.com

Abonnementenadministratie

Boom uitgevers Amsterdam B.V.

Postbus 15970

1001 NL Amsterdam

Nederland

(020) 520 01 20

abonnementen@bua.nl

Boom uitgevers Amsterdam

Prinsengracht 747

1017 JX Amsterdam
telefoon: (020) 521 89 32
klantenservice@boomamsterdam.nl